1. Kavramsal Tanım
2FA (Two-Factor Authentication) – İki Faktörlü Doğrulama
Kullanıcının kimliğini doğrulamak için iki farklı doğrulama faktörünün kullanıldığı güvenlik yöntemidir.
Örnek:
-
Parola + SMS kodu
-
Parola + Authenticator kodu
-
Parola + Parmak izi
MFA (Multi-Factor Authentication) – Çok Faktörlü Doğrulama
En az iki olmak üzere birden fazla doğrulama faktörünün kullanılabildiği daha geniş bir güvenlik yaklaşımıdır.
Yani 2FA, MFA’nın bir alt kümesidir.
2. Kullanılan Faktör Sayısı
| Özellik | 2FA | MFA |
|---|---|---|
| Faktör sayısı | Tam 2 | 2 veya daha fazla |
| Güvenlik seviyesi | Orta-yüksek | Yüksek – çok yüksek |
3. Kullanılan Faktör Türleri
Kimlik doğrulama faktörleri üç ana gruba ayrılır:
-
Bildiğiniz bir şey → Parola, PIN
-
Sahip olduğunuz bir şey → Telefon, Authenticator, güvenlik anahtarı
-
Olduğunuz bir şey → Parmak izi, yüz tanıma, retina taraması
2FA:
-
Bu üç gruptan iki tanesi kombine edilir.
MFA:
-
Aynı anda üçü de kullanılabilir.
-
Örneğin:
-
Parola + Güvenlik Anahtarı + Yüz Tanıma
-
4. Güvenlik Seviyesi
2FA güvenlidir, fakat genellikle şu risklere açıktır:
-
SMS ile kod çalınması
-
SIM kart klonlama
-
Zayıf parola kullanımı
MFA çok daha güçlüdür, çünkü:
-
Bir faktör ele geçirilse bile diğerlerini geçmek çok zordur
-
Özellikle biometrik ve donanımsal anahtarlar güvenliği artırır
-
Kurumsal çözümler MFA’yı standart olarak kullanır
5. Kullanım Alanları
2FA Genellikle Kullanılır:
-
Sosyal medya
-
Bireysel e-posta hesapları
-
Basit giriş sistemleri
-
Standart web uygulamaları
MFA Genellikle Kullanılır:
-
Kurumsal sistemler
-
Sunucular – yönetici panelleri
-
Bankacılık
-
KVKK/GDPR uyumlu altyapılar
-
Bulut platformları (AWS, Google Cloud, Azure)
-
Yüksek riskli hesaplar
6. Kurulum Karmaşıklığı
| Özellik | 2FA | MFA |
|---|---|---|
| Kurulum | Kolay | Bazen karmaşık |
| Donanım ihtiyacı | Genelde yok | Olabilir (FIDO2, YubiKey vb.) |
| Son kullanıcı deneyimi | Yüksek | Orta |
Sonuç: Hangisi Tercih Edilmeli?
✔ Bireysel kullanıcılar için:
2FA yeterli, mümkünse Authenticator ile.
✔ İşletmeler ve kritik hesaplar için:
MFA zorunludur.
Çünkü tek bir faktörün aşılması tüm sistemi riske atabilir.
⭐ Özet Cümle
2FA = Sadece iki doğrulama faktörü
MFA = İki veya daha fazla doğrulama faktörü (daha geniş, daha güvenli bir kavram)